“ท้าวทองกีบม้า” คือตำแหน่งในห้องเครื่องสมัยกรุงศรีอยุธยา ในกฎหมายตราสามดวงระบุไว้ว่า พนักงานวิเสทกลางมี 3 ตำแหน่งคือ ท้าวเทพภักดีของคาว ท้าวทองพยศของหวาน และท้าวทองกีบม้า ตำแหน่งราชการนี้ศักดินา 400
คนไทยทราบกันดีว่าขนมทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง คนต้นคิดคือ “ท้าวทองกีบม้า” ท่านนี้
“คุณชาย 1” พลันให้ระลึกนึกถึงตำนานเล่าขานขนมไทย “ตระกูลทอง” ซึ่งได้ชื่อว่าเป็น “ขนมมงคล” จึงได้ดั้นด้นขอพาไปตระเวนชิมถึงถิ่นฐานผู้สืบสานตำนานขนมไทยที่ว่านี้ ตรงดิ่งไปกันที่ “ขนมไทยป้ามะลิ” ซ.เกาะเรียน 13 ต.เกาะเรียน อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
ถึงเรือนชานบ้านขนมไทยป้ามะลิ แต่ละคนแบ่งแยกหน้าที่เป็นสัดส่วน บางคนก็ปั้นไส้เม็ดขนุน บางคนก็จุ่มเคลือบอย่างประณีต บางคนก็หยอดฝอยทอง เม็ดทองหยอด บางคนก็หยิบทองหยิบในกระทะน้ำเชื่อมมาหยิบใส่ถ้วยเรียงรายเอาไว้อย่างงดงามบรรจง
เมียงมองให้ละลานตากับขนมหวานตระกูลทอง แน่นอนว่ามองแล้วก็ต้องชิมเพราะชื่อเสียงนั้นระบือไกลการันตีว่าอร่อยมากๆ คุณชายฯ ขอเริ่มจาก “ฝอยทอง” เพราะหัวใจ (ชาย) นั้นชื่นชอบมาตั้งแต่เด็กๆแล้วล่ะครับ เส้นบางเบาดูจากภายนอกแต่เมื่อชิมแล้วนั้นนุ่มนวลชุ่มฉ่ำฟินเว่อร์เสียนี่กระไร
ที่สำคัญ…ไม่หวานโอเว่อร์ แบบว่า…กินเยอะๆ กินมากๆ คงจะไม่อ้วน 555
แล้วก็มาถึง “ทองหยอด” เป็นเมนูทองต่อมา “ฉ่ำ”…คำเดียวสั้นๆ แต่มีความหมายลึกซึ้ง ด้วยว่าทองหยอดป้ามะลินั้นหอมมากๆ อร่อยมากๆ รสก็หวานกำลังละมุนลิ้นแบบว่าลึกซึ้งตรึงใจ ไม่อยากห่างไปจากจาน ขออยู่วนๆเวียนๆ กินซ้ำกินซ้ำไปเรื่อยๆอย่างนี้
ตัดฉากกันสักหน่อยด้วยโฉบไปดูเขาเคลือบเม็ดขนุนด้วยไข่แดงเป็ดในกระทะทองเหลือง น้ำเชื่อมไม่ได้เดือดพล่าน ว่ากันตามเทคนิคที่ได้ฟังมา ความร้อนต้องนิ่งกำลังดีไม่อย่างนั้นเม็ดขนุนจะออกมาไม่สวย หากแต่ที่เห็นนั้นพอจะบอกได้ว่าชำนาญมากๆ เป๊ะๆเสมอเหมือนกัน สวยงามทุกเม็ดเท่าๆกันสุดๆ
เม็ดขนุนป้ามะลิมีด้วยกัน 3 ไส้…ต้นตำรับ “ไส้ถั่ว” อันนี้ต้องลองเลยห้ามพลาดเพราะรสสัมผัสหนึบๆ หนับๆ กำลังกิน รสหอมอร่อย เคี้ยวเพลินแบบหยุดไม่อยู่กันได้เลย ถัดมาก็…“เผือก” ใครชอบ ใครรัก ก็คงต้องหลงแบบถลำลึกหากได้ลอง เพราะคือดีย์… เหลือเกิน เข้ากันมากๆ ผสมผเสกันไปทั้งรสไส้ทั้งรสผิวเคลือบสัมผัส
สุดท้าย “มันม่วง” ก็อร่อยไม่แพ้ใคร มีดี มีทีเด็ดด้วยกลิ่นมันม่วงที่ชัดเจนแจ่มแจ๋วมากๆ
ความหวานหอมเสน่ห์ขนมไทยป้ามะลิยังไม่หมดลงเท่านี้ ยังมีทองหยิบที่ตั้งวางรอให้ผู้มาเยือนได้เชยชิมอีกเป็นถาด หน้าตาฉ่ำๆ หวานๆ คำโตเช่นนี้ ลองแล้วชิมแล้วกลับหวานกำลังดี อร่อยเบาๆ ไปได้เผลอใจหลงไปอยู่ในวังวนทองหยิบครู่ใหญ่ก็กินเข้าไปตั้ง 5 หยิบ
ก่อนจะผละหลบฉากไปคุยกับป้ามะลิต้นตำรับความอร่อย ก็ยังแอบสั่งขนมกลับบ้าน ขอให้จัดเป็นเซตรวม ทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง เม็ดขนุน 3 ไส้…แบบกล่องใหญ่จัมโบ้ 250 บาท 2 กล่อง
ตั้งใจว่าขนมหวานต้นตำรับอร่อยๆเช่นนี้ ผู้รับคงดีใจปลื้มปริ่มมากๆที่ได้ชิม อีกทั้งรสสัมผัสที่เป็นเอกลักษณ์เช่นนี้คงไม่ได้หากิน ง่ายๆในเมืองหลวง กทม.เป็นแน่แท้
เดินไปไม่กี่ก้าวก็ได้มาเจอกับ มะลิ ภาคาพร อายุ 78 ปี ผู้สืบสานตำนานขนมไทยท้าวทองกีบม้าป้ามะลิเล่าให้ฟังว่า ชื่อขนมไทยป้ามะลิตั้งตามชื่อของตัวเอง ขายมานานกว่า 30 ปีแล้ว สั่งสมประสบการณ์ความอร่อยมาจนถึงปัจจุบันนี้ คงคุณภาพ คงมาตรฐานเอาไว้อย่างคงเส้นคงวา
แรกเริ่มเดิมทีสมัยยังไม่ได้ทำขนมขายก็ไปช่วยแรงทำขนมตามงานบุญต่างๆ ราวปี 2546 ก็เริ่มตั้งกลุ่มวิสาหกิจชุมชนก็อาจจะเรียกได้ว่า “ขนมไทยแม่มะลิ” ได้เติมเต็มความอร่อยสายหวานมานับแต่นั้นเรื่อยมา
ขนมที่ทำก็ทองหยอด ฝอยทอง เม็ดขนุน…ไส้ถั่ว เผือก มันม่วง คนชอบทานก็เป็นลูกค้ากันมายาวนาน ถึงวันนี้ก็จะเป็นขนมไทยหลักที่มีขายอยู่ตลอด แต่ถ้ากลัวพลาดก็ควรที่จะสั่งล่วงหน้าก่อน หรือใครจะจัดงานบุญ ต้องการขนมไทยไปทำบุญก็สั่งไว้ล่วงหน้า นัดวันเวลากันอีกทีหนึ่ง
นอกจากขนมหลักๆแล้ว ขนมไทยอื่นๆ ป้ามะลิก็มีทำ เช่น ข้าวเหนียวสังขยา ขนมหม้อแกง วุ้น
เคล็ดลับทำขนมไทยให้อร่อย ป้ามะลิ บอกว่า เราเรียนรู้สืบต่อภูมิปัญญามาจากรุ่นสู่รุ่น ผู้เฒ่าผู้แก่ทำมาแต่โบราณก็เรียนรู้ เรียนทำกันมา แล้วเราก็เป็นลูกมือสมัยยังเด็กๆก็ทำมาเรื่อยๆจนเป็นต้นตำรับสูตรดั้งเดิมเลยเขาก็บอกว่ามาจาก…“ท้าวทองกีบม้า” เป็นตำนานขนมไทยของอยุธยา
ยุคเปลี่ยนสมัยเปลี่ยนถึงวันนี้ก็มีปรับเปลี่ยนไปบ้าง โดยเฉพาะในเรื่องของความหวานที่น้อยลงเพื่อสุขภาพของคนกิน ความหวานที่ลดน้อยลงไปก็ไม่ได้ลดความอร่อยลงไป แบบว่าอร่อยๆ กำลังดี รักษาสุขภาพไปด้วย ว่ากันถึงความประณีตพิถีพิถันในการทำขนมไทย…โดยเฉพาะขนมตระกูลทอง
“ขนมไทยป้ามะลิ” @อยุธยา สืบสานตำนานท้าวทองกีบม้า
“ทองหยอดถือว่ายากที่สุด ยากตรงการหยอดให้ได้ขนาดที่พอเหมาะสวยงามเสมอกัน คนส่วนใหญ่ก็หยอดไม่ค่อยเป็นสอนยาก บางคนหัดตั้งนานก็ยังทำไม่ได้ เราอาจจะชินชำนาญเพราะทำมาตั้งแต่เด็ก”
แต่…ก็อีกนั่นแหละ สมัยนี้เขาก็ใช้เครื่องหยอดอัตโนมัติเข้ามาช่วยได้ แต่กับขนมไทยป้ามะลิระดับตำนานอย่างนี้ รับประกันเลยว่าหยอดมือทุกเม็ดล้านเปอร์ เซ็นต์ สืบสานความเป็นขนมไทยโบราณจริงๆ
“ขนมไทยป้ามะลิ” เปิดทุกวัน 09.00-17.00 น. ลงครัวกันตั้งแต่เช้ามืด บางวันถ้าออเดอร์มากก็เริ่มสาละวนกันตั้งแต่ตีสามตีสี่ก็เคยมีมาแล้ว
ปักหมุดพิกัดความอร่อย “ขนมไทยป้ามะลิ” หรือ “วิสาหกิจชุมชนกลุ่มขนมไทยป้ามะลิ” เลขที่ 8 หมู่ 4 ซ.เกาะเรียน 13 ต.เกาะเรียน อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรี อยุธยา โทร.สอบถามสั่งขนมหวานล่วงหน้าได้ที่เบอร์ 08–1991–3424 เฟซบุ๊ก : “ขนมไทยป้ามะลิ ขนมไทยกรุงเก่า เกาะเรียน”.
คุณชาย 1