ความสำคัญของวันสงกรานต์ นอกจากจะเป็นประเพณีปีใหม่ของไทยตั้งแต่โบราณแล้ว ยังมีตำนานเรื่องนางสงกรานต์ประจำวันในแต่ละปีด้วย ซึ่งปีนี้ตรงกับวันพฤหัสฯที่ 14 เมษายน นางสงกรานต์ 2565 มีชื่อว่า นางกิริณีเทวี หรือ นางกาฬกิณีเทวี โดยมีประวัติและคำทำนายดังต่อไปนี้
ประวัตินางสงกรานต์
ประวัตินางสงกรานต์มีที่มาจากเรื่องเล่าตำนานนางสงกรานต์ โดยอ้างอิงตามจารึกที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามฯ
ตำนานเล่าว่า มีเศรษฐีฐานะร่ำรวยคนหนึ่ง ไม่มีบุตร จึงไปบวงสรวงขอบุตรกับพระอาทิตย์ และพระจันทร์ แต่รอหลายปีก็ไม่มีบุตรสักที จนกระทั่งถึงฤดูร้อนปีหนึ่ง เศรษฐีได้นำข้าวสารซาวน้ำ 7 สี หุงบูชารุกขพระไทร พร้อมเครื่องถวาย และการประโคมดนตรี โดยได้ตั้งจิตอธิษฐานขอบุตร พระไทรได้ฟังก็เห็นใจ จึงไปขอบุตรกับพระอินทร์ให้เศรษฐี ต่อมาเศรษฐีได้บุตรชาย และตั้งชื่อว่า “ธรรมบาลกุมาร”
ธรรมบาลกุมารเป็นคนฉลาดหลักแหลม จนมีชื่อเสียงร่ำลือไปไกล ทำให้ท้าวกบิลพรหมได้ลงมาท้าทายปัญญา โดยได้ถามปัญหากับธรรมบาลกุมาร ให้เวลา 7 วัน หากฝ่ายใดแพ้จะต้องตัดศีรษะบูชา ท้ายที่สุดธรรมบาลกุมารสามารถตอบปัญหาได้ ท้าวกบิลพรหมจึงต้องเป็นฝ่ายตัดศีรษะ แต่หากศีรษะนี้ตกลงพื้นโลก จะเกิดเพลิงไหม้โลก
ท้าวกบิลพรหมจึงสั่งให้บาทบาจาริกาของพระอินทร์ทั้ง 7 นาง สลับหน้าที่หมุนเวียนทำหน้าที่อัญเชิญพระเศียร หรือศีรษะของตนแห่รอบเขาพระสุเมรุปีละ 1 ครั้ง ซึ่งตรงกับช่วงมหาสงกรานต์ โดยนางสงกรานต์ทั้ง 7 มีชื่อ ดังนี้
- ทุงษเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันอาทิตย์
- โคราดเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันจันทร์
- รากษสเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันอังคาร
- มัณฑาเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันพุธ
- กิริณีเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันพฤหัสบดี
- กิมิทาเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันศุกร์
- มโหทรเทวี เป็น นางสงกรานต์ประจำวันเสาร์
คติความเชื่อ และเรื่องราวประวัติวันสงกรานต์ จึงเชื่อมโยงกับโหราศาสตร์การเคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์เข้าสู่ราศีเมษในช่วงวันมหาสงกรานต์ โดยในแต่ละปีก็จะมีชื่อนางสงกรานต์ทั้ง 7 สลับหมุนเวียนกันนั่นเอง
ในอดีต คนไทยให้ความสนใจกับชื่อนางสงกรานต์ในแต่ละปี เนื่องจากส่วนใหญ่ทำอาชีพเกษตรกรรม ซึ่งจำเป็นต้องพึ่งพาน้ำฝนจากธรรมชาติ คำทำนายต่างๆ จึงเป็นการเตรียมพร้อมเพื่อรับมือกับสภาวะต่างๆ เกี่ยวกับชีวิตความเป็นอยู่ที่ส่งผลต่อผลิตผลทางการเกษตร ที่เป็นช่องทางสร้างรายได้หลักของผู้คนในยุคนั้น
นางสงกรานต์ 2565 และคำทำนาย
ในปีนี้ วันมหาสงกรานต์ ตรงกับวันพฤหัสบดีที่ 14 เมษายน 2565 ซึ่งเป็นวันแรกของเทศกาล เป็นวันที่พระอาทิตย์ย้ายออกจากราศีมีน เข้าสู่ราศีเมษ นางสงกรานต์ 2565 นี้มีนามว่า นางกิริณีเทวี ทรงพาหุรัดทัดดอกมณฑา อาภรณ์แก้วมรกต ภักษาหารถั่วงา พระหัตถ์ขวาทรงขอ พระหัตถ์ซ้ายทรงปืน เสด็จยืนมาเหนือหลังกุญชร (ช้าง) เป็นพาหนะ
นางกิริณีเทวี หรือ นางกาฬกิณีเทวี ภาพจาก: กรมส่งเสริมวัฒนธรรม
การเปลี่ยนจุลศักราชใหม่เป็น 1384 ปีนี้ ตรงกับเสาร์ที่ 16 เมษายน เวลา 13 นาฬิกา 49 นาที 48 วินาที มีคำทำนายว่า
- วันพุธ เป็นธงชัย
- วันอังคาร เป็นอธิบดี
- วันอังคาร เป็นอุบาทว์
- วันพฤหัสบดี เป็นโลกาวินาศ
ส่วนวันอาทิตย์ปีนี้ เป็นอธิบดีฝน บันดาลให้ฝนตก 400 ห่า ตกในโลกมนุษย์ 40 ห่า ตกในมหาสมุทร 80 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 120 ห่า ตกในเขาจักรวาล 160 ห่า นาคให้น้ำ 4 ตัว
เกณฑ์ธาราธิคุณ ตกราศีธนู ชื่อ เตโช (ธาตุไฟ) ทำนายว่า น้ำน้อย อากาศยังร้อน
เกณฑ์นาคราชให้น้ำ ปีนี้ นาคราชให้น้ำ 4 ตัว ทำนายว่า ฝนดีตลอดปี
เกณฑ์ธัญญาหารชื่อ วิบัติ ข้าวกล้าในไร่นา จะเกิดกิมิชาติ คือ มีด้วงแมลงรบกวน ข้าวกล้า จะได้ผล 1 ส่วน เสีย 5 ส่วน บ้านเมืองจะเกิดยุทธสงคราม จะฆ่าฟันกัน จะนิราชจากกัน จะเสียหายเป็นอันมาก
ข้อมูลอ้างอิง: ฝ่ายโหรพราหมณ์ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง, My Hora